นิพพานนี่ เป็นชื่อเรียกอาการของจิต ที่ทวนกับไปสู่ความสิ้นสงสัย
แต่ของไทยเรา ดันเป็นความหมายของดินแดนไป
ว่ากันอย่างนี้ คงขวางพวกยึดติดดินแดนอีก
“ นิพพานัง ปรมังสุขัง
นิพพาน สุขอย่างยิ่ง “
นี่..เป็นสุขเพราะ ไม่ต้องทุกข์ร้อนกับอัตตาที่มันสมมุติขึ้นมายึด ด้วยความหลงว่า จริง
ที่มีจริง เพราะสมมุติมันมี จริงนี้ เป็นสมมุติ
แต่จิตยังทวนว่ายไม่ถึงความเข้าใจแห่งสมมุติ
สมมุติทั้งหลาย ก็เลยเป็นจริงตามที่จิตมันยึดมั่นไว้
นักพรต ย่อมเห็นต้นไม้
พอเข้าสู่การปฏิบัติ ย่อมไม่ใช่ต้นไม้ที่เห็น
ปฏิบัติจนสิ้นสงสัยแล้ว มันก็เป็นต้นไม้
ต้นไม้แรกเห็น กับ ต้นไม้ที่เห็นผ่านการสิ้นสงสัย
ความหมายมันคนละต้นไม้กัน แม้จะเห็นเป็นต้นไม้เช่นเดียวกัน
ธรรมมันเป็นธรรมดาเช่นนี้ เข้าใจมันไหม..!!
เรื่องธรรมะนี่ ชาวพุทธเราต่างเข้าใจผิดกันมากหลาย ในความหมายแห่งคำ
ถ้าเราจำ อ่าน รู้ เราจะเข้าใจในขอบเขตแค่ ความหมายที่เรามีในสัญญาและการปรุงแต่งแห่งเรา ด้วยอัตตาเรา
ธรรมที่ผู้ทรงคุณสาธยายให้นิยามกันมาชี้แนะ มีอยู่สองนัย
นัยยะแรก คือสาธยายธรรม ด้วยความจำที่ฟังที่อ่านมา และใช้ความเข้าใจด้วยปัญญาตน จำแนกและสาธยายออกมา
นัยยะที่สอง คือสาธยายธรรม เพราะรู้แจ้งแทงใจประจักษ์แจ้ง เข้าถึงตัวสัจธรรม
แล้วสาธยายสัจธรรมนั้น บัญญัติออกมา สาธยายเพื่อให้เกิดความเข้าใจ
อย่างแรก ไม่เห็นตัวสัจธรรม แล้วสาธยาย
อย่างสอง เห็นตัวสัจธรรมแล้วจึง สาธยาย
ตรงนี้ ความหมายแห่งธรรมและเนื้อหา มันจึงแตกต่างกัน
เราอธิบาย ปฏิจจสมุปบาท ด้วยเหตุแห่งการ อ่านมา จำมา และเข้าใจเอา
กับ ผู้ที่เห็นสัจธรรม จึงสาธยายออกมาเป็น ปฏิจจสมุปบาท นี่..มันจึงสวนทางกัน
อีกฝ่าย อธิบายด้วยความไม่รู้ แต่เข้าใจว่าตนรู้ ด้วยการอ่านจำมา จึงอธิบายด้วยอัตตาตน
อีกฝ่าย อธิบายด้วยเพราะมันเห็นและยืนยันได้ด้วยใจ อธิบายด้วยความเข้าใจ โดยไม่ต้องอิงตำรา ที่เขียนด้วยอัตตาจำมา ด้วยความคับแคบและตีบตัน
ธรรมทั้งสองฟากนี้ แม้จะคุยเรื่องเดียวกัน แต่ก็แตกต่างกัน ในเนื้อหาและความเข้าใจของผู้รู้ความ
เห็นโฉมสัจธรรมแล้ว สาธยายตามที่เห็น
ตาบอดมืดมิดแห่งสัจธรรม อธิบายสัจธรรม
ทั้งสองฟากนี้ ผู้มีปัญญา ย่อมเลือกหาที่จะมีพื้นที่เหยียบยืนให้ใจตน..
เราเป็นผู้เลือก หรือ ให้คนอื่นเขาเลือกให้เรา ตามเขาอย่างไม่ลืมหูลืมตา
เรา..เลือกเท่าที่ปัญญาเรา มองเห็นตามกำลังซิ ..!!
พระธรรมเทศนาจากบทธรรม เรื่อง จิตกำเนิดจากอวิชา…จิตนิพพาน ถามตอบในเรื่อง เหตุแห่งอวิชา ณ วันที่ 11 มิถุนายน 2558 โดย พระอาจารย์ธรรมกะ บุญญพลัง
