*** "ญาน" ***
คำว่าญานนั้น แยกออกเป็นความหมายทางภาษาไทยเราได้หลากหลาย
แต่ที่ง่ายๆในความเข้าใจก็คือ ความรู้ที่เกิดขึ้น
ญานนี้ แยกออกเป็น ญานทางเจโตก็มี ญานทางปัญญาก็มี
แต่ไม่ว่าจะเกิดขึ้นทางใด ความหมายก็คือ ความรู้ที่เกิดขึ้นมาจากภายใน จากที่เราฝึกปฏิบัติด้วยกันทั้งสิ้น
คำว่าญานนี้ เป็นความรู้ที่ต่อเชื่อมกับภวังค์ในอดีตที่เคยสะสมมา
ฉนั้น ญานต่างๆของแต่ละคน มันจึงไม่เท่ากัน ส่วนของข้านี่ ยานโตงเตงเพราะแก่แล้ว
หลายคนมีญานเกิดขึ้น แต่ขาดผู้ชี้แนะ ญานเหล่านั้นก็สงบและจมหายไป รอผัสสะใหม่
ญานนี้ บางคนก็เรียกว่าเซ้นส์ก็ได้ หากเป็นญานเบาบางชั่วครั้งชั่วคราว เกิดรู้นั่นรู้นี่ขึ้นมา
แต่กับบางคน มันรู้แจ้งเห็นชัดสว่างโพลนขึ้นมา จนเจ้าของเข้าใจว่าตนบรรลุธรรมไปเลยก็มี
พระพุทธองค์ทรงตรัสกับปัญจวัคคีย์ว่า
"...